Với cổ đông chiến lược là HDI Global SE - thành viên của Talanx Group, PVI trở thành hình mẫu tiêu biểu cho mối quan hệ hợp tác sâu rộng và hiệu quả giữa Việt Nam và Đức trong lĩnh vực tài chính - bảo hiểm. Nhân dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - CHLB Đức (1975 - 2025) và hướng tới 30 năm thành lập PVI (1996 - 2026), Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp đã có cuộc trao đổi với ông Jens Holger Wohlthat - Chủ tịch HĐQT PVI Holdings về chiến lược phát triển của PVI, vai trò đồng hành của cổ đông Đức và kỳ vọng về tương lai hợp tác Việt - Đức trong lĩnh vực bảo hiểm hiện đại.

Trên cương vị Chủ tịch HĐQT doanh nghiệp tài chính - bảo hiểm phi nhân thọ hàng đầu Việt Nam - PVI, ông đánh giá như thế nào về sự gắn kết và khác biệt của yếu tố Đức trong chiến lược quản trị, kiểm soát rủi ro và tối ưu hiệu quả kinh doanh? 

Khi nhắc đến yếu tố Đức tại PVI, chúng tôi không chỉ nói về một cổ đông chiến lược mà còn là một triết lý quản trị mang tính nền tảng. HDI Global SE - tập đoàn bảo hiểm công nghiệp hàng đầu châu Âu mang đến nguồn lực tài chính và cả hệ sinh thái chuẩn mực về quản trị doanh nghiệp, kiểm soát rủi ro, và tối ưu vận hành. 

Trước khi HDI tham gia, PVI đã là một doanh nghiệp mạnh. Nhưng sự gắn kết với đối tác chiến lược từ Đức giúp PVI chuyển mình từ “mạnh” sang “chuẩn mực”, từ chiều rộng sang chiều sâu. Chúng tôi từng bước áp dụng Solvency II - khung quản trị rủi ro tiên tiến nhất của châu Âu, đưa vào hệ thống định giá, giám sát và tái bảo hiểm minh bạch, hiện đại. Điều này đặc biệt quan trọng trong ngành bảo hiểm bởi năng lực quản trị rủi ro chính là tài sản cốt lõi của doanh nghiệp. 

Khác biệt của yếu tố Đức còn ở triết lý điều hành: quản trị không phải giới hạn mà để tạo khuôn khổ sáng tạo, đổi mới và tăng trưởng bền vững. Đó là tính kỷ luật, tính hệ thống và định hướng dài hạn; điều cần thiết trong một thị trường có tốc độ thay đổi nhanh như Việt Nam. Tư duy “nghĩ dài hạn, làm chuẩn xác” (Đức) kết hợp với năng động, sáng tạo (Việt Nam) đã tạo ra một bản sắc quản trị độc đáo và lợi thế cạnh tranh. Đó là lý do vì sao PVI luôn giữ vững vị thế số 1 trên thị trường bảo hiểm phi nhân thọ và đang hướng tới tiên phong kiến tạo một chuẩn mực mới trong ngành bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam. 

Hiện PVI nắm giữ trên 20% thị phần bảo hiểm phi nhân thọ và dẫn đầu trong mảng bảo hiểm công nghiệp. Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, PVI có chiến lược gì để duy trì lợi thế tại thị trường nội địa và mở rộng ra khu vực? 

Chúng tôi xác định lợi thế của PVI không nằm ở quy mô hay thị phần, mà ở năng lực quản trị rủi ro, hiểu biết sâu sắc về từng ngành công nghiệp, đặc biệt là khả năng đồng hành dài hạn với các tập đoàn lớn với yêu cầu bảo hiểm phức tạp, rủi ro cao, đòi hỏi giải pháp mang tính thiết kế riêng biệt. Để giữ vững vị thế dẫn dắt tại thị trường trong nước và từng bước vươn ra khu vực, chiến lược của PVI xoay quanh ba trụ cột: 

Thứ nhất, tiếp tục nâng cao năng lực kỹ thuật và chuyên môn bảo hiểm công nghiệp với sự hỗ trợ từ cổ đông chiến lược HDI Global SE. Chúng tôi không ngừng cập nhật chuẩn quốc tế như Solvency II, IFRS 17, đồng thời đẩy mạnh phân tích dữ liệu, mô hình định phí, và đánh giá tổn thất trên nền tảng công nghệ mới. 

Thứ hai, tái định hình trải nghiệm khách hàng doanh nghiệp bằng cách chuyển từ bán sản phẩm sang đồng hành cùng khách hàng trong suốt vòng đời rủi ro - từ nhận diện, tư vấn, thiết kế chương trình bảo hiểm, đến xử lý tổn thất. Mô hình “Risk Partner” mà PVI hướng đến không chỉ giúp khách hàng yên tâm sản xuất - kinh doanh, mà còn giúp họ tối ưu chi phí và quản trị tốt hơn. 

Thứ ba, mở rộng dấu ấn khu vực theo hướng thận trọng nhưng chủ động. PVI đang từng bước tham gia các chương trình bảo hiểm xuyên biên giới cho các tập đoàn có hoạt động tại Việt Nam và các nước ASEAN, đồng thời nghiên cứu thiết lập mạng lưới dịch vụ hoặc hợp tác kỹ thuật tại các thị trường tiềm năng, nơi có nhu cầu bảo hiểm công nghiệp lớn nhưng năng lực nội địa còn hạn chế. 

Chúng tôi không chạy theo tăng trưởng bằng mọi giá mà chọn cách đi sâu, đi chắc và kiến tạo giá trị bền vững. Trong cuộc đua đường dài, điều giữ chân khách hàng không chỉ là mức phí cạnh tranh mà là sự đồng hành và năng lực bảo vệ đáng tin cậy và đó chính là lời cam kết của PVI. 

Là nhà đầu tư Đức am hiểu thị trường tài chính Việt Nam, ông nhận định ra sao về triển vọng, rào cản trong việc nâng cao hiệu quả thị trường bảo hiểm phi nhân thọ hiện nay? Theo ông, yếu tố “hiệu quả” nên được Chính phủ Việt Nam và các doanh nghiệp nhìn nhận thế nào trong giai đoạn tới? 

Việt Nam là một thị trường bảo hiểm tăng nhanh nhất trong khu vực với dân số trẻ, nền kinh tế năng động và tốc độ đô thị hóa cao. Tuy nhiên, thị trường bảo hiểm phi nhân thọ vẫn đang ở giai đoạn phát triển chưa thực sự sâu rộng. Tỷ lệ đóng góp vào GDP còn khiêm tốn, độ bao phủ bảo hiểm chưa cao và sản phẩm, dịch vụ còn dàn trải. 

Từ góc nhìn của một nhà đầu tư Đức, tôi cho rằng “hiệu quả” trong ngành bảo hiểm nên được hiểu là sự kết hợp chặt chẽ giữa ba trụ cột: quản trị rủi ro chuyên nghiệp, công nghệ dữ liệu tiên tiến và năng lực vận hành tinh gọn, minh bạch. Đây là nền tảng để từng đồng phí bảo hiểm thu về được sử dụng hợp lý, tạo ra giá trị thực cho cả khách hàng, doanh nghiệp và nền kinh tế. 

Rào cản lớn hiện nay nằm ở chỗ thị trường vẫn thiên về cạnh tranh giá, chưa đủ trọng tâm vào chất lượng dịch vụ và hiệu suất hoạt động. Điều này dẫn đến nguy cơ bóp méo thị trường, triệt tiêu động lực đổi mới và nâng cấp hệ thống quản trị. Ngoài ra, năng lực thẩm định, đánh giá rủi ro của nhiều doanh nghiệp còn chưa theo kịp sự phức tạp của nền kinh tế công nghiệp hiện đại; đặc biệt trong lĩnh vực bảo hiểm tài sản, năng lượng, hàng hải hay các chuỗi cung ứng toàn cầu. 

Chính phủ Việt Nam cần thúc đẩy khuôn khổ pháp lý hiện đại, khuyến khích các chuẩn mực quốc tế về an toàn tài chính, IFRS 17, Solvency II - cũng như mở rộng không gian cho các nhà đầu tư dài hạn, có năng lực tái bảo hiểm và công nghệ. Đồng thời, các doanh nghiệp cũng cần chuyển trọng tâm từ tăng trưởng số lượng sang tăng trưởng chất lượng, từ cạnh tranh ngắn hạn sang xây dựng nền tảng bền vững dài hạn. 

Trong hành trình tiến tới 30 năm thành lập, PVI đã trải qua nhiều cột mốc phát triển và tái cấu trúc; đâu là bài học cốt lõi mà PVI đúc rút được từ mô hình hợp tác Việt - Đức?

 Trong hành trình gần 30 năm phát triển, đặc biệt kể từ khi chính thức hợp tác chiến lược với Talanx, PVI đã liên tục cải tổ mô hình quản trị, chuyên nghiệp hóa hệ thống vận hành và nâng chuẩn các giá trị cốt lõi. Ba bài học lớn nhất mà chúng tôi đúc rút từ mô hình hợp tác Việt - Đức để duy trì tăng trưởng bền vững, minh bạch và định vị thương hiệu mạnh là: 

Thứ nhất, tính kỷ luật và minh bạch trong quản trị. Mô hình Đức đặt nặng nguyên tắc công khai, minh bạch trong mọi quy trình ra quyết định. Đây là nền tảng để PVI nâng cấp hệ thống quản trị theo chuẩn quốc tế, xây dựng văn hóa kiểm soát rủi ro từ gốc và tạo dựng niềm tin dài hạn với khách hàng, cổ đông. 

Thứ hai, tư duy dài hạn thay vì chạy theo ngắn hạn; không bị cuốn vào mục tiêu tăng trưởng tức thời; kiên trì xây dựng nền tảng - từ chất lượng nhân sự, quy trình quản lý, hệ thống dữ liệu - để hướng tới hiệu quả bền vững. PVI học được tinh thần này để kiên định với chiến lược phát triển theo chiều sâu thay vì đánh đổi giá trị dài hạn lấy con số ngắn hạn. 

Thứ ba, sự kết hợp giữa bản sắc địa phương và tiêu chuẩn toàn cầu. Thành công của PVI không phải là “Đức hóa” toàn bộ tổ chức, mà là chọn lọc, tích hợp các yếu tố tinh túy nhất từ Đức vào bối cảnh thực tiễn Việt Nam. Đó là sự đồng hành có chọn lọc, để vừa giữ được bản sắc doanh nghiệp Việt, vừa tiến kịp với xu hướng quốc tế. 

Chính ba yếu tố này đã giúp PVI không chỉ đứng vững, mà còn dẫn dắt xu hướng trong một thị trường đang thay đổi nhanh chóng. Và quan trọng hơn, chúng tôi tin rằng đây cũng là mô hình hợp tác mẫu mực giữa doanh nghiệp Việt Nam và các đối tác nước ngoài nếu muốn đi đường dài và tạo giá trị thực chất. 

Từ kinh nghiệm tại PVI, ông có thể chia sẻ một số đề xuất chính sách cụ thể để thúc đẩy dòng vốn chất lượng cao từ Đức vào các lĩnh vực tài chính, bảo hiểm và các ngành có giá trị gia tăng cao tại Việt Nam?

Một trong những rào cản lớn nhất đối với dòng vốn chất lượng cao từ Đức hay rộng hơn là từ các quốc gia có tiêu chuẩn đầu tư nghiêm ngặt - không nằm ở sự thiếu quan tâm mà ở khoảng cách về tiêu chuẩn minh bạch, khả năng quản trị và tính ổn định lâu dài của môi trường đầu tư. 

Từ trải nghiệm hợp tác lâu dài và hiệu quả giữa PVI và Talanx, chúng tôi hiểu rằng các nhà đầu tư Đức không chỉ tìm kiếm lợi nhuận nhanh chóng mà coi trọng sự chuẩn hóa, minh bạch và khả năng kiểm soát rủi ro trong dài hạn. Do đó, điều mà Việt Nam cần không chỉ là ưu đãi thuế hay thủ tục thuận lợi, mà là một hệ sinh thái thể chế đồng bộ; các cam kết về quản trị doanh nghiệp tốt, quyền lợi cổ đông thiểu số, và định hướng phát triển bền vững được thể chế hóa và thực thi nhất quán. 

Một trong những đề xuất chính sách cụ thể, theo tôi, là cần hình thành các “vùng thử nghiệm chính sách” hoặc các mô hình “sandbox đầu tư chất lượng cao”, nơi Chính phủ có thể thử nghiệm các chuẩn mực đầu tư tiệm cận với EU - trong đó có tiêu chuẩn ESG, các chuẩn về minh bạch tài chính, bảo vệ nhà đầu tư nước ngoài và quy trình quản trị rủi ro. Khi các doanh nghiệp nội địa đạt chuẩn và tham gia vào khu vực này, họ sẽ trở thành các điểm đến đáng tin cậy trong mắt nhà đầu tư Đức. Chính sách này không tạo ra ưu đãi mà tạo ra niềm tin và đó là thứ vốn quý nhất với dòng vốn chất lượng cao. 

Từ kinh nghiệm với PVI, tôi tin rằng nếu Việt Nam tiếp cận chính sách đầu tư không chỉ dưới góc độ thu hút, mà từ chính nhu cầu nội sinh về nâng cao chất lượng doanh nghiệp, thì sự hấp dẫn đối với các nhà đầu tư Đức sẽ đến một cách tự nhiên, bền vững và có giá trị gia tăng thực chất. Trân trọng cảm ơn ông!